
خداوندی عیسی؟ و تولد او از باکره؟ کفر!
نوامبر 29, 2023
ایگناتیوس و نامه هایش
نوامبر 29, 2023اگر سر تا سر عهد جدید را مطالعه کنید، شگفت زده خواهید شد که روایت های زیبایی از زندگی عیسی، اعمال و مرگ و قیامت او و سپس شروع کلیسا در کتاب اعمال رسولان و ورود پیغام انجیل به غیر یهودیان را شاهد خواهید بود. به راستی که مهم ترین کتابی که در جهان امروز ما وجود دارد بدون شک کتاب مقدس است و این مهم بر هیچ خواننده آگاهی پوشید نیست. برای هزاران سال کتاب مقدس به انواع زبانهای دنیا ترجمه شده و در اختیار افراد قرار گرفته است تا با کار مسیح و تاریخ نجات آشنایی پیدا کرده و با ایمان به مسیح حیات جاودانی یابند. اگرچه کتاب مقدس بخش عظیمی لااقل از فرهنگ غرب را تحت تاثیر قرار داده اما در جزییات خود داری خطاهای است که امروز به آنها خواهیم پرداخت.
در هیچ کجای عهد جدید تفاوت بین اناجیل واضح تر از شرح رستاخیز عیسی نیست. برای اینکه به شخص شما چنین چیزی ثابت شود از شما می خواهم با من همراه باشید و به عنوان مثال روایت قیام عیسی از مردگان را بر اساس جزئیات انجیل مرقس لیست کنید. همه آنچه را که مرقس به ما از روایت قیام عیسی شرح می دهد را در لیستی بنویسید و لیست خود را با گزارش انجیل لوقا یا متی یا یوحنا مقایسه کنید. در یک جنبه از روایت رستاخیز بحث کمی وجود دارد، زیرا ۱۲ آیه اخرانجیل مرقس اصیل نیستند، بلکه توسط یک کاتب در نسل بعدی اضافه شده اند. مرقس انجیل خود در آیه ۸ از فصل ۱۶ پایان داد »پس زنان بیرون آمده، از مقبره گریختند، زیرا لرزه بر تنشان افتاده بود و حیران بودند انها به هیچ کس چیزی نگفتند، چرا که می ترسیدند« از ایه ۹ تا ۱۲ بعدها توسط کاتبین مسیحی به متن مرقس اضافه شده اند.
با جزئیاتی که در مورد روایت های اناجیل از قیام عیسی وجود دارد چه نتیجه گیری می توانیم بگیریم؟ هر چهار انجیل ما هم نظر هستند که در روز سوم پس از مصلوب شدن و دفن عیسی، مریم مجدلیه به مقبره رفت و آن را خالی یافت، اما تقریباً در همه جزئیات دیگر با هم مخالف هستند.
واقعاً چه کسانی به مقبره رفتند؟ آیا مریم تنها بود؟ (یوحنا ۲۰ آیه ۱)؟ مریم و یک مریم دیگر ( متی ۲۸ آیه ۱)؟ مریم مجدلیه، مریم مادر یعقوب و سالومه (مرقس ۱۶ آیه۱)؟ یا زنانی که عیسی را از جلیل تا اورشلیم همراهی کرده بودند؟ مریم مجدلیه، یونا، مریم مادر یعقوب و زنان دیگر (لوقا ۲۴ آیه ۱ و ۲۳ آیه ۵۵)؟ آیا سنگ مقبره پیش از ورود زنان به مقبره غلتانده شده بود (مرقس ۱۶ آیه ۴) یا زمانی که زنان آنجا بودند توسط فرشته ای سنگ غلتانده شد (متی ۲۸ آیه ۲)؟ زنان چه کسانی را آنجا دیدند یک فرشته (متی ۲۸ آیه ۵)؟ یا یک مرد جوان (مرقس ۱۶ آیه ۵) ؟ یا دو مرد (لوقا ۲۴ آیه ۴)؟ یا هیچ چیز و هیچ کس (یوحنا) و آنها به زنان چه پیغامی دادند، به جلیل بروند زیرا عیسی شاگردان را آنجا ملاقات خواهد کرد (مرقس ۱۶ آیه ۷)؟ یا بیاد بیاورند که عیسی زمانی که در جلیل بود به آنها گفت باید بمیرد و دوباره قیام کند (لوقا ۲۴ آیه ۷)؟ آیا زنان آنچه را دیدند و شنیدند به شاگردان گفتند ( متی ۲۸ آیه ۸)؟ یا آنها به هیچ کس نگفتند زیرا ترسیده بودند (مرقس ۱۶ آیه ۸)؟ اگر زنان روایت انچه بر مقبره اتفاق افتاده است را بازگو کردند به چه کسی آن را گفتند، به ۱۱ شاگرد ( متی ۲۸ آیه ۸ ) یا به ۱۱ شاگرد و دیگران ( لوقا ۲۴ آیه ۹)؟ به شمعون و شاگرد ناشناس (یوحنا ۲۰:۲) ؟
آنچه در این روایت ها وجود دارد تفاوت و تناقض های فراوان است این موضوع اینجا خاتمه نمی یابد. خواننده آگاه از خود می پرسد نهایتاً بعد از قیام؛ عیسی به چه کسی ظاهر می شود؟ در چه زمانی؟ و به آن افراد چه می گوید؟ درانجیل به روایت مرقس به زنان دستور داده می شود که به شاگردان بگویند که عیسی را در جلیل ملاقات کنند اما از ترس به هیچ کس در این باره حرف نمی زنند این در حالی است در نسخه متی به شاگردان گفته می شود که برای ملاقات به عیسی به جلیل بروند و شاگردان بلافاصله این کار را انجام می دهند و ما میخوانیم که عیسی در آنجا به آنها ظاهر می شود و آخرین دستورالعمل ها را به آنها می دهد. اما در لوقا به شاگردان گفته نشده که به جلیل بروند. بلکه بر عکس، به آنها گفته می شود که عیسی در حالی که در جلیل بود مرگ خود را پیشگوی کرده بود و به انها گفته بود هرگز اورشلیم را ترک نکنند ( اورشلیم بخش جنوبی اسراییل بوده و با منطقه جلیل در شمال حدود ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد. پس از روز قیام عیسی در راه عموآس به دو شاگرد ظاهر می شود (لوقا ۲۴ آیات ۱۵ تا ۳۵) ما می خوانیم که این دو شاگرد در همان روز انچه را که دیده اند را به دیگران می گویند و عیسی بر همه آنان ظاهر می شود (لوقا ۲۴ آیات ۳۶ تا ۴۹) و در آخر عیسی آنان را به منطقه ای می برد به نام بیت عنیا که در حومه اورشلیم بوده است و در حضور ایشان به آسمان برده می شود. لوقا در کتاب دوم خود بنام اعمال رسولان به ما می گوید که عیسی پس از رستاخیز خود صریحاً به شاگردان گفته است که اورشلیم را ترک نکنند (اعمال ۱ آیه ۴) تا روح القدس را دریافت کنند شاگردان در آن مکان بمانند و ما میخوانیم که شاگردان بر اساس گفته های عیسی در اورشلیم می مانند سوالی که بسیار جالب است و هر کدام از ما باید از خود بپرسیم این است: اگر متی به ما گزارش می دهد که شاگردان بلافاصله به جلیل می روند (که ۱۰۰ کیلومتر از اورشلیم فاصله دارد) و عیسی را در آنجا می بینند چگونه می تواند حق با لوقا باشد که شاگردان تمام مدت در اورشلیم مانده اند تا روز پنطیکاست فرا رسد. گزارش لوقا و متی با هم کاملا متفاوت هستند این درحالی است که گزارش مرقس هم با متی یکی است با این تفاوت که زنان در انجیل مرقس از ترس به کسی چیزی نگفته اند اما آنان
نیز می شنوند که باید به جلیل بروند تا عیسی را در آنجا ملاقات کنند، چنین چیزی آیا ممکن است؟
اینها فقط برخی از اختلافت کلیدی در گزارش هفته آخر زندگی عیسی، مرگ و رستاخیز او هستند. این ها تنها تفاوت های این روایت ها نیستند اما در این قسمت چند سوال دیگر را که احساس میکنم شاید به آنها توجه کافی را نداشته ایم را بیان میکنم.
- عیسی هنگام بازجویی در محاکمه به کاهن اعظم چه گفت؟
من فکر میکنم هرگز جواب این سوال را نمی توانیم بیابیم. ما میخوانیم که عیسی و رهبران مذهبی آنجا بودند اما هیچ کدام ازشاگردان انجا حاضر نبودند (نکته اول، چطور چنین روایتی را برای ما نوشته اند؟) اما این سوال من نیست. با این وجود مرقس به ما یک گزارش روشن از آن اتفاق را ارائه می دهد. کاهن اعظم از او پرسید: آیا تا مسیح، پسر خدای متبارک هستی؟ عیسی بدو گفت: هستم و پسر انسان را خواهید دید که به دست راست قدرت نشسته، با ابرهای آسمان می آید (مرقس ۱۴:۶۲) به عبارتی دیگر، در آینده نزدیک خدا شخصی (پسر انسان ) را به عنوان قاضی بر زمین برای تحقق پیشگویی ها عهد عتیق می فرستد (دانیال ۱۴ آیات ۷ تا ۱۳) در واقع این اتفاق آنقدر نزدیک است که خودِ کاهن اعظم این اتفاق را با چشمان خود خواهد دید. حال سوالی وجود دارد. اگر اتفاق نیافتد چه می شود؟ چه میشد اگر کاهن اعظم قبل از بازگشت پسر انسان بمیرد؟ آیا این ادعای عیسی را باطل نمی کند؟ احتمالاً به همین دلیل است که لوقا که احتمالاً پس از مرگ کاهن اعظم حدود ۱۵ تا ۲۰ سال بعد انجیل خود را نوشته است پاسخ عیسی را تغییر می دهد او هیچ چیزی درباره زنده بودن کاهن اعظم در هنگام رسیدن پسر انسان برای داوری نمی گوید: در انجیل لوقا همین روایت را چنین میخوانیم: چون صبح شد، شورای مشایخ قوم، یعنی سران کاهنان و علمای دین، تشکیل جلسه دادند و عیسی را به حضور فراخواندند گفتند اگر تو مسیح هستی به ما بگو پاسخ داد: اگر بگویم، سخنم را باور نخواهید کرد. و اگر از شما بپرسم، پاسخ نخواهد داد اما از این پس، پسر انسان به دست راست قدرت خدا خواهد نشست همگی گفتند پس آیا تو پسر خدایی؟ در پاسخ گفت: شما خود گفتند که هستم. پس گفتند: دیگر چه نیازی به شهادت است؟ خود از زبانش شنیدیم.
در این آیات دیدم که الهیات اپوکیپتیکی مرقس در این آیات در آیات لوقا به شکل بسیار ظریفی حذف شده اند.
- چرا متی به اشتباه از انبیای عهد عتیق نقل قول کرده است؟
ما در متی می خوانیم که یهودا به عیسی به دلیل ۳۰ سکه نقره خیانت می کند و همانطور که می دانیم متی علاقه زیادی دارد که اتفاقات را با نبوت های عهد عتیق هماهنگ کند، در این روایت از ۳۰ پاره نقره در متی ۲۷ آیات ۹ و ۱۰ می خوانیم: بدین سان، پیشگویی ارمیای نبی به حقیقت پیوست که گفته بود، آنان سی پاره نقره را برداشتند، یعنی قیمتی را که قوم اسراییل بر او نهادند و با آن مزرعه کوزه گر را خریدند چنانکه خداوند به من امر فرموده بود. تنها مشکلی که با این آیات داریم این است که این آیات در کتاب ارمیا دیده نمی شود بلکه این آیات در کتاب زکریا فصل ۱۱ ایه ۳ آمده اند. متی نبوت زکریا را به نام ارمیا نوشته است!
- چه زمانی پرده هیکل در معبد پاره شد؟
پرده در معبد مقدس ترین مکان را که قدس القدس خوانده میشود را جدا می کند. در میان همه یهودیان هم عصر عیسی معبد مکانی بود که محل تلاقی خدا و انسان می باشد. ما می دانیم که هیچ کس اجازه نداشت که پشت برده برود به جز کاهن اعظم سالی یکبار آن هم در در روز کفاره (یوم کیپور). طبق انجیل مرقس، پس از اینکه عیسی آخرین نفس خود را کشید ، پرده معبد به دو پاره تبدیل می شود (مرقس ۱۵:۳۸) این نگرش که معبد دچار حادثه ای شده باشد و پرده آن به دو پاره تبدیل شده باشد تقریباً یک تفکر سمبولیک بوده است زیرا شهادت های تاریخی زیادی وجود دارد که نشان دهد معبد تقریباً ۴۰ سال بعد توسط رومیان به آتش کشیده می شود و قبل از آن معبد مسیر طبیعی خود را دنبال می کرده است. دانشمندان بر این باور هستند که برای مرقس مرگ عیسی انتهای هر قربانی بوده است. در مرگ پسر صلحی به جا مانده که هر انسانی با ایمان به پسر می تواند به قدس القدس وارد شود زیرا شخص عیسی قدس خداست. در انجیل لوقا اشاره شده است که پرده معبد به دو نیم پاره شده است اما به شکل عجیبی پس از مرگ عیسی پاره نمی شود، بلکه صریحاً گفته می شود در حالی که عیسی هنوز زنده است و بر روی صلیب آویزان است پاره می شود (لوقا ۲۳ آیه ۴۵ و ۴۶).در مقاله ای دیگر این موضوع را بررسی خواهم کرد زیرا این تغییر مستقیماً درک لوقا از مرگ عیسی مرتبط است.
4. فرمانده سربازان هنگام مرگ عیسی چه گفت؟
جمله معروف که این فرمانده سربازان اعتراف میکند این بوده است: این مرد به راستی پسر خدا بود (مرقس ۱۵ آیه ۳۹). اما در گرایش انجیل لوقا فرمانده سربازان نمی گوید این مرد پسر خدا بود بلکه : به یقین این مرد بی گناه بود! مفسرین زیادی بوده اند که ادعا می کردند که هر دو این جملات یکی است. اگر او پسر خدا باشد (مرقس) پس باید بی گناه نیز باشد ( لوقا) اما اگر دقت کنید متوجه می شوید که لوقا در حالی که به انجیل مرقس دسترسی داشته است و آگاه بوده است که در این صحنه مرقس از عبارت : به راستی این مرد پسر خدا بود اما او عمداً عبارت پسر خدا را عوض کرده و بجای آن نوشته : این مرد بی گناه بود! طبیعی است که اگر یک مجرم بالقوه توسط دادگاه گناهکار اعلام شود، نمی تواند پسر خدا نیز خوانده شود! آیا فرمانده سربازان هر دو عبارت را برای عیسی استفاده کرده است؟ من فکر میکنم می شود چنین نیز تصور کرد اما احتمالاً اگر چنین زاویه را داشته باشیم هدف ما مشخص می شود و ان هم این است که بخواهیم بین این دو عبارت در مرقس و لوقا صلحی ایجاد کنیم و بدین ترتیب نسخه سومی را تولید میکنیم! شاید بهتر باشد از خود بپرسیم که چرا لوقا عبارت پسر خدا را با عبارت این مرد بی گناه بود تغییر داده است؟ برای لوقا بسیار مهم بوده است که به مخاطبین خود پیعام بسیار شفافی را منتقل کند که عیسی بی گناه بوده است. و این تنها انجیل لوقا نیست بلکه در یوحنا هم می بینم که نویسنده آن تلاش دارد عیسی را به خوانندگان خود بی گناه معرفی کند، در انجیل یوحنا نیز پیلاطوس سه بار تلاش میکند عیسی را بی گناه نشان دهد (برخلاف مرقس ) و او را آزاد کند. فرمانده ایالت یهودیه( پیلاطوس ) و فرمانده سربازان به زعم لوقا و یوحنا عیسی را بی گناه خوانده اند! و این نشان می دهد که یهودیان چقدر در اشتباه بود اند که نجات دهنده آنها را بیت پرستان بی گناه میخوانند، این یک اصل بسیار مهم است که هر کدام از نویسندگان اناجیل سعی دارند از عیسی تصویری را به خوانندگان خود نشان دهند که هماهنگ با الهیات آنها است. برای اطلاعات بیشتر به مقاله ای که الهیات و جهان بینی انجیل نگاران را بررسی کرده ام رجوع کنید.